การสอบไล่ภาค 1 ปีการศึกษา 2554
ข้อสอบกระบวนวิชา LAW 2013
กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าด้วยตั๋วเงิน บัญชีเดินสะพัด
คำแนะนำ ข้อสอบเป็นอัตนัยล้วนมี 3 ข้อ
ข้อ 1 การรับรองและการอาวัลตั๋วแลกเงินจะต้องทำอย่างไรจึงจะถูกต้องตามกฎหมาย อนึ่ง ผู้จ่ายเงินตามตั๋วแลกเงินจะอาวัลตั๋วได้หรือไม่ อย่างไร
ธงคำตอบ
การรับรองตั๋วแลกเงิน คือ การที่ผู้จ่าย ได้ลงลายมือชื่อของตนในตั๋วแลกเงินเพื่อผูกพันตนเองในอันที่จะรับผิดชอบจ่ายเงินตามคำสั่งของผู้สั่งจ่ายให้แก่ผู้ทรง (หรือผู้รับเงิน) ตามจำนวนเงินที่ได้ให้คำรับรองไว้
สำหรับวิธีการรับรองตั๋วแลกเงิน ที่ถูกต้องตามกำหมายนั้น ผู้จ่ายจะต้องปฏิบัติตามแบบหรือวิธีการรับรองตามที่บัญญัติไว้ใน ป.พ.พ. มาตรา 931 ดังนี้ คือ
1 ให้ผู้จ่ายเขียนข้อความว่า “รับรองแล้ว” หรือข้อความอื่นทำนองเดียวกันนั้น และลงลายมือชื่อของผู้จ่ายในด้านหน้าแห่งตั๋วแลกเงินนั้น โดยอาจจะลงวันที่รับรองไว้หรือไม่ก็ได้ หรือ
2 ผู้จ่ายลงแต่ลายมือชื่อของตนไว้ในด้านหน้าแห่งตั๋วแลกเงิน โดยไม่เขียนข้อความดังกล่าวไว้เลยก็ได้ กฎหมายก็ให้จัดว่าเป็นคำรับรองแล้ว
อนึ่ง ถ้าผู้จ่ายได้ทำการรับรองโดยการลงลายมือชื่อไว้ที่ด้านหลังตั๋วแลกเงินนั้น ย่อมเป็นการรับรองที่ผิดแบบหรือวิธีการที่กฎหมายกำหนด จึงไม่ถือว่าเป็นการรับรองหรือคำรับรองนั้นไม่มีผลนั่นเอง
การอาวัลตั๋วแลกเงิน คือ การค้ำประกันหรือรับประกันการใช้เงินตามตั๋วแลกเงิน ซึ่งอาจจะเป็นการค้ำประกันทั้งหมดหรือบางส่วนก็ได้ และบุคคลที่จะเข้ามารับอาวัลคู่สัญญาในตั๋วแลกเงินนั้น อาจจะเป็นบุคคลภายนอก หรืออาจจะเป็นคู่สัญญาเดิมในตั๋วแลกเงินนั้นก็ได้ (ป.พ.พ. มาตรา 938) ดังนั้นผู้จ่ายเงินตามตั๋วแลกเงินจึงสามารถเข้ามารับอาวัลผู้เป็นคู่สัญญาคนอื่นๆในตั๋วแลกเงินนั้นได้
สำหรับวิธีการอาวัลตั๋วแลกเงิน ที่ถูกต้องตามกฎหมายนั้น ป.พ.พ มาตรา 939 ได้กำหนดแบบหรือวิธีการอาวัลไว้ดังนี้ คือ
1 บุคคลที่จะเข้ามารับอาวัลคู่สัญญาในตั๋วเงิน ซึ่งอาจจะเป็นบุคคลภายนอกหรืออาจจะเป็นคู่สัญญาเดิมในตั๋วเงินนั้น (มาตรา 938) จะต้องเขียนข้อความว่า “ใช้ได้เป็นอาวัล” หรือสำนวนอื่นใดที่มีความหมายเดียวกัน เช่น “รับประกัน” หรือ “ค้ำประกัน” และลงลายมือชื่อของผู้รับอาวัลไว้ที่ด้านหน้าหรือด้านหลังของตั๋วเงิน (หรือในใบประจำต่อ) ทั้งนี้ต้องระบุไว้ด้วยว่ารับอาวัลให้แก่ผู้ใด หากไม่ระบุไว้ให้ถือว่าเป็นการรับอาวัลแก่ผู้สั่งจ่าย (มาตรา 939 วรรคแรก วรรคสอง และวรรคสี่) หรือ
2 เพียงแต่ลงลายมือชื่อของผู้รับอาวัลไว้ที่ด้านหน้าของตั๋วเงินนั้น กฎหมายก็ให้ถือว่าเป็นการรับอาวัลแล้ว (เป็นการรับอาวัลผู้สั่งจ่าย) เว้นแต่กรณีที่เป็นผู้สั่งจ่ายหรือผู้จ่ายเท่านั้นที่จะลงแต่ลายมือชื่อเพียงอย่างเดียวไม่ได้ ถ้าจะเข้ารับอาวัลผู้ใดจะต้องเขียนข้อความ และลงลายมือชื่อของตนตามวิธีที่ 1 เสมอ (มาตรา 939 วรรคสาม)
อนึ่ง ในกรณีที่มีการสลักหลังตั๋วเงินชนิดสั่งจ่ายแก่ผู้ถือ กฎหมายให้ถือว่าการสลักหลังนั้นเป็นการรับอาวัลผู้สั่งจ่าย และต้องรับผิดเป็นอย่างเดียวกันกับผู้สั่งจ่าย (มาตรา 921 และ 940 วรรคแรก)
