ข้อสอบกระบวนวิชา LAW4001 กฎหมายเกี่ยวกับภาษีอากร
คำแนะนำ ข้อสอบเป็นอัตนัยล้วน มี 4 ข้อ (คะแนนเต็มข้อละ 25 คะแนน)
ข้อ 1 นายอุดม เป็นเจ้าของร้านอาหารทะเลตั้งอยู่ที่กรุงเทพมหานคร และมีสาขาในย่านธุรกิจหลายแห่งในปีภาษี 2550 นายอุดมมีเงินได้จากการขายอาหารจำนวน 3 ล้านบาท และในปีเดียวกันนี้เอง นายอุดมได้เดินทางไปเปิดร้านอาหารไทยที่ประเทศแคนาดา ในวันที่ 10 มีนาคม 2550 และมีเงินได้จากการขายอาหารจำนวน 5 ล้านบาท หลังจากนั้นได้เดินทางกลับประเทศไทย ในวันที่ 10 ธันวาคม 2550 โดยนำเงินจำนวน 5 ล้านบาทกลับมาด้วย
จงวินิจฉัยว่า นายอุดมต้องเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาในเงินได้จากการขายอาหารทั้งในประเทศและต่างประเทศตามประมวลรัษฎากรหรือไม่อย่างไร
ธงคำตอบ
มาตรา 41 ผู้มีเงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40 ในปีภาษีที่ล่วงมาแล้ว เนื่องจากหน้าที่งานหรือกิจการที่ทำในประเทศไทย หรือเนื่องจากกิจการของนายจ้างในประเทศไทย หรือเนื่องจากทรัพย์สินที่อยู่ในประเทศไทยต้องเสียภาษีตามบทบัญญัติในส่วนนี้ ไม่ว่าเงินได้นั้นจะจ่ายในหรือนอกประเทศ
ผู้อยู่ในประเทศไทย มีเงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40 ในปีภาษีที่ล่วงมาแล้ว เนื่องจากหน้าที่งานหรือกิจการที่ทำในต่างประเทศ หรือเนื่องจากทรัพย์สินที่อยู่ในต่างประเทศ ต้องเสียภาษีเงินได้ตามบทบัญญัติในส่วนนี้ เมื่อนำเงินได้พึงประเมินนั้นเข้ามาในประเทศไทย
ผู้ใดอยู่ในประเทศไทยชั่วระยะเวลาหนึ่งหรือหลายระยะ รวมเวลาทั้งหมดถึงหนึ่งร้อยแปดสิบวันในปีภาษีใด ให้ถือว่าผู้นั้นเป็นผู้อยู่ในประเทศไทย
วินิจฉัย
โดยหลักแล้ว ในกรณีที่แหล่งเงินได้เกิดขึ้นในประเทศไทย ผู้มีเงินได้จะต้องเสียภาษีเงินได้ให้กับประเทศไทย ต่อเมื่อเงินได้พึงประเมินนั้น เกิดเนื่องจากหน้าที่การงานที่ทำในประเทศไทย หรือกิจการที่ทำในประเทศไทยหรือกิจการของนายจ้างในประเทศไทย หรือทรัพย์สินที่อยู่ในประเทศไทย (มาตรา 41 วรรคแรก)
ส่วนในกรณีที่แหล่งเงินได้เกิดขึ้นนอกประเทศ ผู้มีเงินได้จะต้องเสียภาษีให้กับประเทศไทยต่อเมื่อผู้มีเงินได้เป็นผู้อยู่ในประเทศไทย และมีเงินได้พึงประเมิน เนื่องจากหน้าที่การงานที่ทำในต่างประเทศหรือกิจการที่ทำในต่างประเทศหรือทรัพย์สินที่อยู่ต่างประเทศ และได้นำเงินได้นั้นเข้ามาในประเทศไทยในปีภาษีเดียวกับปีที่อยู่ในประเทศไทย (มาตรา 41 วรรคสองและวรรคสาม)
ในปีภาษี 2550 นายอุดมมีแหล่งเงินได้จากกิจการในประเทศไทย จำนวน 3 ล้านบาท จึงต้องเสียภาษีเงินได้ตามประมวลรัษฎากร มาตรา 41 วรรคแรก ส่วนเงินได้จากแหล่งเงินได้นอกประเทศไทย จำนวน 5 ล้านบาทนั้น ไม่ต้องเสียภาษีเงินได้ให้กับประเทศไทย เพราะในปีภาษี 2550 นายดำมิใช่เป็นผู้อยู่ในประเทศไทย เนื่องจากอยู่ในประเทศไทยไม่ครบ 180 วัน ตามประมวลรัษฎากร มาตรา 41 วรรคสอง และวรรคสาม ทั้งนี้ แม้นายดำจะนำเงินได้ดังกล่าวเข้ามาในประเทศไทยในปีภาษีเดียวกันก็ตาม
สรุป นายอุดมต้องเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาในเงินที่ได้จากการขายอาหารในประเทศไทยเท่านั้น