การสอบไล่ภาค 2 ปีการศึกษา 2550
ข้อสอบกระบวนวิชา LAW 3006 กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา 1
คำแนะนำ ข้อสอบเป็นอัตนัยล้วน มี 4 ข้อ (คะแนนเต็มข้อละ 25 คะแนน)
ข้อ 1 นางพิมมีบุตรนอกสมรส 2 คน คือ นายชาย อายุ 21 ปี และนางสาวหญิง อายุ 20 ปี นางสาวหญิงถูกนายข่มขืนกระทำชำเรา นางสาวหญิงอับอายจึงปกปิดเรื่องนี้ไว้และไปเรียนหนังสือตามปกติในวันรุ่งขึ้น ดังนี้
(ก) นางพิมจะยื่นฟ้องนายโป้งฐานข่มขืนกระทำชำเรานางสาวหญิง โดยที่นางสาวหญิงไม่ยินยอมและไม่ได้มอบอำนาจให้นางพิมดำเนินการ ได้หรือไม่ เพราะเหตุใด
(ข) นายชายจะยื่นฟ้องนายโป้งฐานข่มขืนกระทำชำเรานางสาวหญิง โดยที่นางสาวหญิงยินยอมและมอบอำนาจให้นายชายดำเนินการ ได้หรือไม่ เพราะเหตุใด
ธงคำตอบ
มาตรา 2 ในประมวลกฎหมายนี้
(4) ผู้เสียหาย หมายความถึงบุคคลผู้ได้รับความเสียหายเนื่องจากการกระทำผิดฐานใดฐานหนึ่งรวมทั้งบุคคลอื่นที่มีอำนาจจัดการแทนได้ ดังบัญญัติไว้ในมาตรา 4, 5 และ 6
มาตรา 5 บุคคลเหล่านี้จัดการแทนผู้เสียหายได้
(1) ผู้แทนโดยชอบธรรมหรือผู้อนุบาล เฉพาะแต่ในความผิดซึ่งได้กระทำต่อผู้เยาว์หรือผู้ไร้ความสามารถซึ่งอยู่ในความดูแล
(2) ผู้บุพการี ผู้สืบสันดาน สามีหรือภริยาเฉพาะแต่ในความผิดอาญา ซึ่งผู้เสียหายถูกทำร้ายถึงตายหรือบาดเจ็บจนไม่สามารถจะจัดการเองได้
มาตรา 28 บุคคลเหล่านี้มีอำนาจฟ้องคดีอาญาต่อศาล
(2) ผู้เสียหาย
วินิจฉัย
(ก) นางพิมจะยื่นฟ้องนายโป้งฐานข่มขืนกระทำชำเรานางสาวหญิงได้หรือไม่ เห็นว่า นางสาวหญิง อายุ 20 ปี ถือว่าได้บรรลุนิติภาวะแล้ว พ้นสภาพความเป็นผู้เยาว์ ดังนั้น นางพิมแม้จะเป็นมารดาที่ชอบด้วยกฎหมายของนางสาวหญิงก็ตาม ก็ไม่สามารถจัดการแทนนางสาวหญิง ตามมาตรา 5(1)
และแม้นางพิมจะเป็นมารดาตามความเป็นจริง มีฐานะเป็นผู้บุพการีของนางสาวหญิง แต่ก็ไม่สามารถจัดการแทนโดยอาศัย มาตรา 5(2) ได้เพราะนางสาวหญิงถูกนายโป้งข่มขืนกระทำชำเราแล้ว ยังสามารถไปเรียนหนังสือได้ตามปกติในวันรุ่งขึ้น จึงถือว่านางสาวหญิงยังสามารถจัดการเองได้
ดังนั้น เมื่อนางสาวหญิงผู้เสียหายที่แท้จริงไม่ยินยอมและไม่ได้มอบอำนาจให้นางพิมดำเนินการฟ้องคดีได้ นางพิมจึงยื่นฟ้องนายโป้งไม่ได้
(ข) นายชายจะยื่นฟ้องนายโป้งฐานข่มขืนกระทำชำเรานางสาวหญิงได้หรือไม่ เห็นว่า นายชายมีฐานะเป็นพี่ชายของนางสาวหญิง นายชายจึงไม่ใช่ผู้มีอำนาจจัดการแทนตามมาตรา 5(1) , 5(2) แต่อย่างใด แต่อย่างไรก็ตามเมื่อได้ความว่าคดีอาญาสามารถมอบอำนาจให้ฟ้องแทนกันได้ (ฎ. 890/2503 (ประชุมใหญ่)) ดังนั้นเมื่อนางสาวหญิงบรรลุนิติภาวะสามารถฟ้องคดีอาญาได้เอง ตามมาตรา 28(2) จึงสามารถมอบอำนาจให้นายชายดำเนินการฟ้องคดีอาญาแทนตนเองได้เช่นกัน
สรุป
(ก) นางพิมยื่นฟ้องนายโป้งไม่ได้
(ข) นายชายยื่นฟ้องนายโป้งได้