การสอบซ่อมภาคฤดูร้อน ปีการศึกษา 2546
ข้อสอบกระบวนวิชา LAW 3002 กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าด้วยหุ้นส่วน
คำแนะนำ ข้อสอบเป็นอัตนัยล้วน มี 3 ข้อ
ข้อ 1 นายแดงเห็นที่ดินแปลงหนึ่งอยู่ในทำเลที่ดีมาก เจ้าของที่ดินได้ติดประกาศขายไว้ในราคา 1 ล้านบาท นายแดงต้องการซื้อไว้เพื่อขายเก็งกำไร แต่นายแดงมีเงินไม่พอ จึงได้ชักชวนนายขาวลงเงินกันคนละ 5 แสนบาท เพื่อซื้อที่ดินแปลดังกล่าวไว้ขายเพื่อหากำไรมาแบ่งกัน แต่นายขาวเกรงว่าหากขายไม่ได้เวลาที่กำหนดหรือขายได้น้อยกว่าทุนที่ลงไปก็อาจขาดทุนได้ นายขาวจึงให้นายแดงทำหนังสือนับรองไว้ว่าหากขายที่ดินได้ต่ำกว่าราคาทุน นายแดงจะประกันคืนเงินให้นายขาวจนครบ 5 แสนบาท นายขาวจึงตกลงและมอบเงินให้นายแดงไป 5 แสนบาท เพื่อไปซื้อที่ดินดังกล่าว โดยใส่ชื่อนายแดงเป็นผู้ซื้อแต่เพียงผู้เดียว ดังนี้ ข้อตกลงของนายแดงและนายขาวนี้จะเป็นสัญญาเข้าหุ้นส่วนกันหรือไม่
ธงคำตอบ
มาตรา 1012 อันว่าสัญญาจัดตั้งห้างหุ้นส่วนหรือบริษัทนั้น คือสัญญาซึ่งบุคคลตั้งแต่สองคนขึ้นไปตกลงเข้ากันเพื่อกระทำกิจการร่วมกัน ด้วยประสงค์จะแบ่งปันกำไรอันจะพึงได้แต่กิจการที่ทำนั้น
วินิจฉัย
ข้อตกลงของนายแดงและนายขาวที่มีการลงทุนร่วมกันด้วยเงินคนละ 5 แสนบาท เพื่อทำกิจการซื้อที่ดินมาขายหากำไรมาแบ่งกัน จึงเป็นลักษณะของสัญญาเข้าหุ้นส่วนกัน ตามมาตรา 1012 แม้จะมีข้อตกลงเพิ่มเติมว่าหากขายได้ต่ำกว่าทุนที่ลงไป นายแดงจะคืนเงินให้นายขาวจนครบ 5 แสนบาทตามที่ได้ลงทุน ข้อตกลงดังกล่าวก็ไม่ได้ทำให้สัญญาเข้าหุ้นเสียไปแต่อย่างใด เพราะสัญญาเข้าหุ้นส่วนกันเป็นเรื่องระหว่างเอกชนกับเอกชนจึงจะตกลงกันอย่างไรก็ได้ ข้อตกลงดังกล่าวจึงเข้าองค์ประกอบตามมาตรา 1012 แล้ว กล่าวคือ มีบุคคลตั้งแต่สองคนขึ้นไปเข้าทุนกัน เพื่อทำกิจการร่วมกัน ด้วยวัตถุประสงค์แบ่งปันกำไร อันจะพึงได้จากกิจการที่ทำนั้น
สรุป ข้อตกลงของนายแดงและนายขาว เป็นสัญญาเข้าหุ้นส่วนกันตามมาตรา 1012
