ข้อสอบกระบวนวิชา LAW 2032 ประวัติศาสตร์กฎหมายไทย
คำแนะนำ ข้อสอบเป็นอัตนัยล้วน มี 3 ข้อ
ข้อ 1 กฎหมายตราสามดวงคืออะไร เพราะเหตุใดจึงมีการกล่าวว่ากฎหมายตราสามดวงคือกฎหมายเมื่อครั้งกรุงศรีอยุธยา อธิบาย
ธงคำตอบ
กฎหมายตราสามดวงคือ กฎหมายที่ทรงบัญญัติขึ้นโดยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชเมื่อจุลศักราช 1166 พ.ศ. 2347 เป็นการนำเอากฎหมายเมื่อครั้งกรุงศรีอยุธยามาตรวจชำระใหม่ตั้งแต่พระธรรมศาสตร์เป็นต้นไป เพื่อมิให้กฎหมายมีเนื้อความผิดเพี้ยน ซ้ำกัน และดัดแปลงบทกฎหมายให้ถูกต้องตามความยุติธรรม เมื่อชำระเสร็จเรียบร้อยแล้วให้อาลักษณ์เขียนเป็นฉบับหลวงจำนวน 3 ชุด ประทับตราพระราชสีห์ และบัวแก้ว อันเป็นตราประจำตำแหน่งสมุหนายก สมุหพระกลาโหม และเจ้าพระยาพระคลังไว้เป็นสำคัญ จึงมีชื่อเรียกในภายหลังว่ากฎหมายตราสามดวง
เหตุที่มีการกล่าวว่ากฎหมายตราสามดวงคือกฎหมายเมื่อครั้งกรุงศรีอยุธยาเพราะ
1 พระอัยการลักษณะต่างๆ ในกฎหมายตราสามดวงล้วนแต่บัญญัติว่าพระมหากษัตริย์ในยุคกรุงศรีอยุธยาเป็นผู้ทรงบัญญัติขึ้นมาทั้งนั้น เช่น ในพระอัยการลักษณะผัวเมีย จะมีนามของสมเด็จพระรามาธิบดี (พระเจ้าอู่ทอง) เป็นผู้ทรงบัญญัติขึ้นมา
2 ศักราชที่ปรากฏในพระอัยการลักษณะต่างๆ ในกฎหมายตราสามดวงล้วนแต่เป็นศักราชที่มีอายุย้อนถอยหลังไปถึงสมัยกรุงศรีอยุธยาทั้งสิ้น
3 ในบทบัญญัติกฎหมายตราสามดวง ซึ่งมีเนื้อความถึง 1,600 กว่าบท (มาตรา) เศษ คณะกรรมการที่ทำการตรากฎหมายตราสามดวงใช้เวลาไม่ถึง 1 ปี ก็สามารถดำเนินการเสร็จสมบูรณ์ ย่อมเป็นที่เข้าใจได้ว่าจะต้องอาศัยตัวบทกฎหมายเมื่อครั้งกรุงศรีอยุธยามาชำระสะสางให้เรียบร้อย ให้ถูกต้องตามความยุติธรรมอย่างแน่นอน