การสอบไล่ภาค 2 ปีการศึกษา 2548
ข้อสอบกระบวนวิชา LAW 2012 กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าด้วยประกันภัย
คำแนะนำ ข้อสอบเป็นอัตนัยล้วน มี 3 ข้อ
ข้อ 1 นายโอ่งมีฐานะยากจนและป่วยเป็นโรคอัมพาตมา 2 ปี ทำให้พูดไม่ได้ ร่างกายผอมต้องนอนอยู่กับที่ไม่มีเงินค่ารักษาพยาบาลตัวเอง นายกล้าจัดให้นายโอ่งเอาประกันชีวิตไว้กับบริษัทผู้รับประกันชีวิตแห่งหนึ่งวงเงิน 1 แสนบาท โดยนายกล้าเป็นคนออกเบี้ยประกันให้ นายโอ่งมีบุตรและภรรยาอยู่ร่วมบ้านเดียวกัน แต่นายโอ่งมิได้ระบุให้บุตรและภรรยาของตนเป็นผู้รับประโยชน์จากกรมธรรม์ประกันชีวิต นายโอ่งกลับระบุให้นายกล้าเป็นผู้รับประโยชน์ ในคำขอเอาประกันได้ระบุความสัมพันธ์ระหว่างนายกล้าและนายโอ่งว่านายกล้าเป็นหลานของนายปฐมซึ่งเป็นเพื่อนของนายโอ่งและปรากฏว่านายกล้าเป็นผู้กรอกข้อความในคำขอเอาประกันแทนนายโอ่ง แต่ให้นายโอ่งลงชื่อเป็นผู้ยื่นขอเอาประกัน ต่อมาในระหว่างอายุสัญญา นายโอ่งถึงแก่ความตาย นายกล้าได้ยื่นขอรับประโยชน์แต่บริษัทประกันปฏิเสธการจ่าย ดังนี้ ให้วินิจฉัยว่าผู้เอาประกันภัยมีส่วนได้เสียในเหตุที่ประกันภัยไว้นั้นหรือไม่ เพราะเหตุใด
ธงคำตอบ
มาตรา 863 อันสัญญาประกันภัยนั้น ถ้าผู้เอาประกันภัยมิได้มีส่วนได้เสียในเหตุที่ประกันภัยไว้นั้นไซร้ ท่านว่าย่อมไม่ผูกพันคู่สัญญาแต่อย่างหนึ่งอย่างใด
วินิจฉัย
การที่นายกล้าจัดให้นายโอ่งเอาประกันภัย โดยนายกล้าเป็นผู้จ่ายเบี้ยประกัน และเป็นผู้รับประโยชน์ด้วย ไม่ถือว่านายโอ่งเป็นผู้เอาประกันภัยโดยแท้จริง เพราะการกระทำของนายกล้ามีเจตนาหลีกเลี่ยงเรื่องส่วนได้เสียในเหตุที่ประกันภัย โดยนายกล้าทำทีเป็นว่าให้นายโอ่งออกหน้าเป็นผู้เอาประกันภัย ความจริงฟังได้ว่า นายกล้าเป็นผู้เอาประกันภัย และนายกล้าไม่มีความสัมพันธ์ในทางญาติแต่อย่างใด เนื่องจากนายกล้าเป็นเพียงหลาน คือ บุตรชายนายปฐม ซึ่งเป็นเพื่อนของนายโอ่ง นายกล้าผู้เอาประกันภัยจึงไม่มีส่วนได้เสียในชีวิตของบุคคลอื่น คือ นายโอ่ง ตามมาตรา 863 นายกล้าไม่มีสิทธิเรียกเงินประกัน 1 แสนบาท
สรุป นายกล้าผู้เอาประกันภัย ไม่มีส่วนได้เสียในเหตุที่ประกันภัย คือ ไม่มีความสัมพันธ์ในชีวิตของนายโอ่ง ตามมาตรา 863 (ฎ. 1366/2509)