การสอบไล่ภาค 2 ปีการศึกษา 2552
ข้อสอบกระบวนวิชา LAW2003
กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าด้วยละเมิด จัดการงานนอกสั่ง ลาภมิควรได้
คำแนะนำ ข้อสอบเป็นอัตนัยล้วน มี 4 ข้อ (คะแนนเต็มข้อละ 25 คะแนน)
ข้อ 1 นางอุ่นเรือนร้องขอให้นายวันชัยช่วยขับรถยนต์ของตนเพื่อพาเพื่อนต่างชาติโดยสารนั่งเที่ยวชมเมือง ระหว่างรอผู้โดยสารเที่ยวชมโบราณสถานอยู่นั้น นายวันชัยจอดรถติดเครื่องทิ้งไว้ริมถนนแล้ว เดินไปดูของที่ระลึกที่ตั้งร้านอยู่ใกล้ๆบริเวณนั้น แต่เนื่องจากบริเวณนั้นเป็นที่ลาด ทำให้รถเคลื่อนที่ออกไปตามถนน ร้อยตำรวจตรีสุรศักดิ์ซึ่งเป็นตำรวจอยู่บนสถานีตำรวจเห็นเหตุการณ์ และเห็นว่ารถนั้นกำลังจะชนหญิงคนหนึ่ง จึงเข้าไปช่วยดึงรถให้หยุดจึงถูกรถลากไปได้รับบาดเจ็บ
ให้ท่านวินิจฉัยว่าใครจะต้องรับผิดในการที่ร้อยตำรวจตรีสุรศักดิ์ได้รับบาดเจ็บ เพราะเหตุใด
ธงคำตอบ
มาตรา 420 ผู้ใดจงใจหรือประมาทเลินเล่อ ทำต่อบุคคลอื่นโดยผิดกฎหมายให้เขาเสียหายถึงแก่ชีวิตก็ดี แก่ร่างกายก็ดี เสรีภาพก็ดี ทรัพย์สินหรือสิทธิอย่างหนึ่งอย่างใดก็ดี ท่านว่าผู้นั้นทำละเมิดจำต้องใช้ค่าสินไหมทดแทนเพื่อการนั้น
มาตรา 427 บทบัญญัติในมาตราทั้งสองก่อนนั้น ท่านให้ใช้บังคับแก่ตัวการและตัวแทนด้วยโดยอนุโลม
มาตรา 437 บุคคลใดครอบครองหรือควบคุมดูแลยานพาหนะ อย่างใดๆอันเดินด้วยกำลังเครื่องจักรกลบุคคลนั้นจะต้องรับผิดชอบเพื่อการอันเกิดแต่ยานพาหนะนั้น เว้นแต่จะพิสูจน์ได้ว่าการเสียหายนั้นเกิดแต่เหตุสุดวิสัยหรือเกิดเพราะความผิดของผู้ต้องเสียหายนั้นเอง
วินิจฉัย
กรณีตามอุทาหรณ์ การที่ร้อยตำรวจตรีสุรศักดิ์ซึ่งเป็นตำรวจเห็นว่ารถยนต์ของนางอุ่นเรือนกำลังจะชนหญิงคนหนึ่ง จึงเข้าไปช่วยดึงรถและได้ถูกรถลากไปจนได้รับบาดเจ็บนั้น กรณีถือว่าเป็นการกระทำตามหน้าที่ของเจ้าหน้าที่ในการที่จะช่วยรักษาความปลอดภัยให้กับประชาชนทั่วไป เมื่อมีความเสียหายเกิดขึ้นแก่ร้อยตำรวจตรีสุรศักดิ์ ก็ถือได้ว่าเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเป็นความเสียหายจากยานพาหนะอันเดินด้วยกำลังเครื่องจักรกล ทั้งนี้เพราะขณะเกิดเหตุรถยนต์กำลังเดินเครื่องอยู่ นายวันชัยซึ่งเป็นผู้ควบคุมรถยนต์นั้น จึงต้องรับผิดต่อร้อยตำรวจตรีสุรศักดิ์ตามมาตรา 437 ส่วนนางอุ่นเรือนซึ่งเป็นเจ้าของรถแต่ไม่ได้อยู่ในรถจึงไม่อยู่ในฐานะเป็นผู้ครอบครองยานพาหนะอันเดินด้วยกำลังเครื่องจักรกลตามมาตรา 437 จึงไม่ต้องรับผิดตามมาตรานี้แต่อย่างใด
แต่อย่างไรก็ดี เมื่อนางอุ่นเรือนเป็นผู้วานให้นายวันชัยเป็นผู้ขับรถแทน กรณีจึงถือว่านางอุ่นเรือนเป็นตัวการ และนายวันชัยเป็นตัวแทน ซึ่งมาตรา 427 กำหนดให้ตัวการต้องร่วมรับผิดกับตัวแทนในผลแห่งละเมิดที่ตัวแทนได้ทำไปในขอบอำนาจแห่งตัวแทน ดังนั้น นางอุ่นเรือนจึงต้องร่วมรับผิดกับนายวันชัยต่อร้อยตำรวจตรีสุรศักดิ์
สรุป นางอุ่นเรือนต้องร่วมรับผิดกับนายวันชัยต่อร้อยตำรวจตรีสุรศักดิ์