การสอบไล่ภาค 1 ปีการศึกษา 2546
ข้อสอบกระบวนวิชา LAW3011 กฎหมายลักษณะพยาน
คำแนะนำ ข้อสอบเป็นอัตนัยล้วน จำนวน 3 ข้อ
ข้อ 1 คดีแพ่งโจทก์ฟ้องว่าจำเลยกู้ยืมเงินโจทก์ไปจำนวน 1,000,000 บาท ครบกำหนดชำระหนี้คืนแล้ว โจทก์ทวงถามแต่จำเลยเพิกเฉย ขอให้บังคับจำเลยชำระหนี้เงินกู้ยืมจำนวน 1,000,000 บาทแก่โจทก์ จำเลยให้การว่าได้กู้ยืมเงินจากโจทก์ตามฟ้องจริง แต่เลยได้ชำระหนี้คืนโจทก์แล้วเป็นเงิน 500,000 บาท จำเลยยังคงค้างชำระเงินโจทก์เพียง 500,000 บาทเท่านั้น
ระหว่างการสืบพยานโจทก์ โจทก์ได้เบิกความตอบทนายโจทก์ว่าจำเลยยังไม่เคยชำระหนี้เงินยืมให้แก่โจทก์เลย จำเลยจึงนำจดหมายของโจทก์ที่เขียนถึงจำเลย โดยมีข้อความว่า “ตามที่จำเลยส่งเช็คสั่งจ่ายเงินจำนวน 500,000 บาท มาชำระหนี้ให้นั้นโจทก์ได้รับไว้แล้ว” มาถามโจทก์ว่าเป็นจดหมายของโจทก์หรือไม่ โจทก์รับว่าเป็นจดหมายที่โจทก์เขียนไปถึงจำเลยจริง แต่โจทก์ไม่ได้รับเงินเนื่องจากเช็คถูกปฏิเสธการจ่ายเงิน และจำเลยไม่มีสิทธิอ้างจดหมายดังกล่าวเป็นพยานเนื่องจากจำเลยไม่ได้อ้างไว้ในบัญชีระบุพยาน หากข้อเท็จจริงฟังได้ตามที่โจทก์อ้าง ให้วินิจฉัยว่าศาลจะรับฟังจดหมายดังกล่าวเป็นพยานจำเลยได้หรือไม่
ธงคำตอบ
มาตรา 87 ห้ามมิให้ศาลรับฟังพยานหลักฐานใดเว้นแต่
(2) คู่ความฝ่ายที่อ้างพยานหลักฐานได้แสดงความจำนงที่จะอ้างอิงพยานหลักฐานนั้นดังที่บัญญัติไว้ในมาตรา 88 และ 90 แต่ถ้าศาลเห็นว่า เพื่อประโยชน์แห่งความยุติธรรม จำเป็นจะต้องสืบพยานหลักฐานอันสำคัญซึ่งเกี่ยวกับประเด็นข้อสำคัญในคดีโดยฝ่าฝืนต่อบทบัญญัติของอนุมาตรานี้ ให้ศาลมีอำนาจรับฟังพยานหลักฐานเช่นว่านั้นได้
วินิจฉัย
หลักการยื่นบัญชีระบุพยาน ถ้าคู่ความฝ่ายใดไม่ยื่นบัญชีระบุพยานรวมทั้งยื่นคำร้องขออนุญาตยื่นบัญชีระบุพยานแล้ว แต่ศาลไม่อนุญาต กรณีย่อมมีผลตาม ป.วิ.พ. มาตรา 87(2) คือ ห้ามมิให้ศาลรับฟังพยานหลักฐานที่ไม่ได้ยื่นบัญชีระบุพยานนั้น
หากข้อเท็จจริงรับฟังได้ตามโจทก์อ้างศาลจะรับฟังจดหมายดังกล่าวเป็นพยานจำเลยได้หรือไม่ เห็นว่า การที่จำเลยนำจดหมายของโจทก์มาซักค้านโจทก์ในคดีนี้ถือเป็นการพิสูจน์ต่อพยานตาม ป.วิ.พ. มาตรา 120 ถ้าโจทก์ยอมรับความถูกต้องแท้จริงของเอกสาร ข้อเท็จจริงตามเอกสารนั้นย่อมยุติ ศาลย่อมรับฟังเอกสารนั้นเป็นพยานได้โดยไม่จำต้องระบุไว้ในบัญชีระบุพยานกรณีถือเป็นข้อยกเว้นของการยื่นบัญชีระบุพยาน
แต่เมื่อข้อเท็จจริงในคดีนี้ แม้โจทก์จะยอมรับว่าจดหมายที่จำเลยนำมาซักค้านเป็นจดหมายของโจทก์ก็ตาม แต่โจทก์ก็ปฏิเสธว่าเช็คถูกปฏิเสธการจ่ายเงิน ข้อเท็จจริงที่จำเลยต้องการพิสูจน์ว่าโจทก์ได้รับเงิน 500,000 บาท ไปแล้วจึงยังไม่ยุติ เมื่อจำเลยมิได้ระบุจดหมายดังกล่าวไว้ในบัญชีระบุพยาน จำเลยจึงไม่มีสิทธิอ้างเป็นพยานได้ต้องห้ามตาม ป.วิ.พ. มาตรา 87(2) ข้ออ้างของโจทก์ฟังขึ้น
สรุป ศาลไม่อาจรับฟังจดหมายเป็นพยานจำเลยได้
