การสอบไล่ภาคฤดูร้อน ปีการศึกษา 2552
ข้อสอบกระบวนวิชา LAW 2012 กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าด้วยประกันภัย
คำแนะนำ ข้อสอบเป็นอัตนัยล้วน มี 3 ข้อ
ข้อ 1 นายเด่นเช่าซื้อรถยนต์จากบริษัทกู๊ดคาร์ จำกัด โดยทำเป็นหนังสือ แต่บริษัทกู๊ดคาร์ฯเกรงว่ารถจะถูกโจรกรรม จึงไปทำสัญญาประกันภัยรถ ในกรมธรรม์ระบุว่าคุ้มครองโจรกรรมไว้กับบริษัทสยามประกันวินาศภัยฯ โดยนายเด่นเป็นผู้ชำระเบี้ยประกันในนามของบริษัทกู๊ดคาร์ฯ ต่อมานายเด่นชำระค่าเช่าซื้อครบทุกงวดและโอนทะเบียนรถเป็นของนายเด่นแล้ว แต่นายเด่นยังคงระบุชื่อบริษัทกู๊ดคาร์ฯ เป็นผู้เอาประกันภัย แต่มีวงเล็บชื่อนายเด่น และระบุที่อยู่ของนายเด่นเป็นที่อยู่ของผู้เอาประกันภัยด้วย ในระหว่างอายุสัญญารถที่เอาประกันภัยคันดังกล่าวถูกขโมย นายเด่นจึงรีบแจ้งบริษัทสยามประกันวินาศภัยฯ โดยไม่ชักช้า แต่บริษัทสยามฯ ผู้รับประกันภัยปฏิเสธการจ่ายค่าสินไหมทดแทนอ้างว่านายเด่นไม่ใช่ผู้เอาประกันภัย ผู้มีสิทธิเรียกค่าสินไหมทดแทนคือบริษัทกู๊ดคาร์ฯ เพราะเป็นผู้เอาประกันภัย ดังนี้ ให้วินิจฉัยว่าข้ออ้างของบริษัทสยามประกันภัยที่ว่า นายเด่นไม่ใช่ผู้เอาประกันภัยชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ เพราะเหตุใด
ธงคำตอบ
หลักกฎหมาย ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
มาตรา 862 วรรคสาม คำว่า “ผู้เอาประกันภัย” ท่านหมายความว่า คู่สัญญาฝ่ายซึ่งตกลงจะส่งเบี้ยประกันภัย
วินิจฉัย
กรณีตามอุทาหรณ์ การที่บริษัทกู๊ดคาร์ ทำสัญญาประกันภัยรถยนต์ไว้กับบริษัทสยามประกันวินาศภัยฯ โดยมีนายเด่นผู้เช่าซื้อเป็นผู้ชำระเบี้ยประกันภัยในนามของบริษัทกู๊ดคาร์ กรณีนี้ถือว่านายเด่นเป็นเพียงผู้จ่ายเบี้ยประกันแทนเท่านั้น เพราะเบี้ยประกันภัยเป็นหนี้ของคู่สัญญาฝ่ายผู้เอาประกันภัย ซึ่งผู้เอาประกันภัยไม่จำต้องชำระหนี้ด้วยตนเอง จึงยังฟังไม่ได้ว่านายเด่นเป็นคู่สัญญาซึ่งเอาประกันภัยรถยนต์ที่เช่าซื้อด้วย
แต่เมื่อปรากฏข้อเท็จจริงว่า หลังจากที่นายเด่นชำระค่าเช่าซื้อครบทุกงวดและโอนทะเบียนรถเป็นของนายเด่นแล้ว นายเด่นยังคงระบุชื่อบริษัทกู๊ดคาร์ฯ เป็นผู้เอาประกันภัย และมีวงเล็บชื่อนายเด่นพร้อมทั้งระบุที่อยู่ของนายเด่นเป็นที่อยู่ของผู้เอาประกันภัย กรณีนี้ถึงแม้ว่าในกรมธรรม์จะระบุชื่อบริษัทกู๊ดคาร์ เป็นผู้เอาประกันก็ตาม แต่เมื่อระบุที่อยู่ของนายเด่นเป็นที่อยู่ของผู้เอาประกันภัย จึงต้องถือว่านายเด่นเป็นคู่สัญญาซึ่งเป็นผู้เอาประกันด้วยตามมาตรา 862 วรรคสาม เมื่อเกิดวินาศภัยดังที่ระบุไว้ในสัญญาคือรถถูกโจรกรรม นายเด่นจึงมีสิทธิเรียกค่าสินไหมทดแทนจากบริษัทสยามประกันวินาศภัยฯได้
ดังนั้น ข้ออ้างของบริษัทสยามประกันวินาศภัยฯที่ว่า นายเด่นไม่ใช่ผู้เอาประกันภัยจึงไม่ชอบด้วยกฎหมาย (ฎ. 656/2521)
สรุป ข้ออ้างของบริษัทสยามประกันวินาศภัยฯ ไม่ชอบด้วยกฎหมาย