การสอบไล่ภาค 1 ปีการศึกษา 2555
ข้อสอบกระบวนวิชา HIS 1002 อารยธรรมตะวันออก
ให้นักศึกษาเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียว (ข้อสอบมีทั้งหมด 120 ข้อ)
1. มนุษย์เริ่มมีที่อยู่เป็นหลักแหล่งในสมัยใด
(1) สมัยหิน
(2) สมัยหินใหม่
(3) สมัยหินเก่า
(4) สมัยเหล็ก
ตอบ 2 หน้า 6, 268, (คำบรรยาย) ยุคหินใหม่ (มีอายุราว 6,000 – 4,000 ปี) เป็นยุคที่มนุษย์เริ่มทำการเกษตรกรรมคือ เพาะปลูกและเลี้ยงสัตว์แทนการเร่ร่อนและล่าสัตว์เพื่อนำมาเป็นอาหาร นอกจากนี้ยังเป็นยุคที่เริ่มมีการสร้างที่อยู่อาศัยเป็นหลักแหล่งแล้วอยู่รวมกันเป็นชุมชน เริ่มรู้จักการทำเครื่องจักสาน ภาชนะดินเผา และเครื่องมือหินขัดขึ้นใช้ มิการแบ่งงานกันทำ เริ่มมีการปกครองแบบพ่อกับลูก มีการติดต่อกันระหวางชุมชนเพื่อแลกเปลี่ยนวัฒนธรรม รวมทั้งมีความเชื่อในเรื่องเทพเจ้าและโลกหน้าซึ่งเป็นที่มาของศาสนา ดังนั้นยุคหินใหม่จึงเป็นยุคของการเริ่มต้นการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของมนุษย์ในสมัยก่อนประวัติศาสตร์
2. ข้อใดคือแหล่งอารยธรรมเริ่มแรกของโลก
(1) ลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา
(2) ลุ่มแม่นํ้าโขง
(3) ลุ่มแม่น้ำท่าจีน
(4) ลุ่มแม่นํ้าไนล์
ตอบ 4 หน้า 7, 65 (เล่มเก่า) แหล่งอารยธรรมเริ่มแรกของโลกเกิดขึ้นในเอเชียหรือซีกโลกตะวันออกเมื่อประมาณ 3500 B.C. บริเวณลุ่มแม่นํ้าสำคัญ 4 แห่ง ดังนี้
1. ลุ่มแม่น้ำไทกริสและยูเฟรตีส ในอิรัก
2. ลุ่มแม่นํ้าไนล์ ในอียิปต์
3. ลุ่มแม่น้ำสินธุ ในอินเดีย
4. ลุ่มแม่นํ้าฮวงโห ในจีน
3. พีระมิดถูกสร้างขึ้นในสมัยใดของอารยธรรมอียิปต์โบราณ
(1) สมัยราชวงศ์
(2) สมัยต้นราชวงศ์
(3) สมัยจักรวรรดิ
(4) สมัยอาณาจักรเก่า
ตอบ 4 ในช่วงราชวงศ์ที่ 3-6 ในสมัยอาณาจักรเก่า
ของอียิปต์โบราณ ถือว่าเป็นยุคที่มีความเจริญทางด้านสถาปัตยกรรมสูงมาก โดยผลงานเด่นคือการสร้างพีระมิด ซึ่งพบว่ามีการสร้างพีระมิดมากถึง 20 องศ์ จนเป็นผลให้สมัยอาณาจักรเก่าถูกเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า “สมัยพีระมิด” (The Pyramid Age)
4. หลักฐานที่ถูกค้นพบในสมัยหลังชิ้นใดที่ทำให้นักวิชาการศึกษาอารยธรรมอียิปต์โบราณได้
(1) ประมวลกฎหมายฮัมมูราบี
(2) จารึกโรเซตตา
(3) บัญญัติสิบประการ
(4) อักษรคูนิฟอร์ม
ตอบ 2 หน้า 18 จารึกโรเซตตา (The Rosetta Stone) เป็นแผ่นหินที่ถูกค้นพบในปี A.D. 1799 โดยนักภาษาศาสตร์ชาวฝรั่งเศสชื่อ ชอง ฟรองซัว ของโปลิออง (Jean Francois Champollion)
ได้ใช้เวลา 14 ปี ในการศึกษาจนสามารถถอดข้อความในแผนจารึกซึ่งใช้ทั้งอักษรไฮโรกลิฟิกอักษรไฮราติก และอักษรกรีกโบราณได้สำเร็จ ทำให้นักวิชาการด้านประวัติศาสตร์ได้รู้ความเป็นไปทางประวัติศาสตร์และอารยธรรมอียิปต์โบราณ จนทำให้จารึกโรเซตตาถูกเรียกว่า “กุญแจสู่อียิปต์ศาสตร์” (A Key to Egyptology)
5. ข้อใดคือเทพสูงสุดของอียิปต์โบราณ
(1) เทพอะตัน
(2) ไม่มีเพราะนับถือศาสนาอิลลาม
(3) อัลเลาะห์
(4) อะฮูรา มาสดา
ตอบ 1 หน้า 15 – 17, 75 (เล่มเก่า) ในเรื่องศาสนาของอียิปต์โบราณมี 3 ประเด็นสำคัญ คือ
1. ชาวอียิปต์โบราณยึดมั่นในเทพเจ้าหลายองค์
2. เป็นกลุ่มชนแรกที่เชื่อในเรื่องวิญญาณเป็นอมตะ วันพิพากษา และโลกหน้ามีจริง ซึ่งจากความเชื่อดังกล่าวได้นำไปสู่การสร้างมัมมี่ คัมภีร์มรณะหรือคัมภีร์ผู้ตาย และพีระมิดซึ่งใช้เป็นที่เก็บพระศพและสมบัติของกษัตริย์
3. เป็นผู้นำในการปฏิรูปศาสนา โดยเฉพาะในสมัยฟาโรห์อะเมนโฮเต็ปที่ 4 ซึ่งได้ชื่อว่าเป็นนักปฏิรูปศาสนาคนแรกของอียิปต์โบราณและของโลก ซึ่งหลักของการปฏิรูปศาสนา คือการยึดมั่นในเทพเจ้าอะตัน (Aton) หรือสุริยเทพเป็นเทพเจ้าสูงสุดเพียงองค์เดียว
6. ข้อใดคือชื่อตัวอักษรของอารยธรรมอียิปต์โบราณ
(1) Hieratic
(2) Ziggurat
(3) Cuneiform
(4) Papyrus
ตอบ 1 หน้า 17 – 18 เมื่อประมาณ 3000 B.C. ชาวอียิปต์โบราณได้ประดิษฐ์ตัวอักษรรูปภาพไฮโรกลิฟิก(Hieroglyphics) ขึ้น โดยเริ่มแรกนั้นจะมีประมาณ 700 ตัว ซึ่งผู้ที่สามารถเขียนและอ่านได้ คือ พระและอาลักษณ์ ต่อมาจึงมีการปรับปรุงตัวอักษรรูปภาพเพื่อให้เขียนได้ง่ายขึ้นและให้มีจำนวนน้อยลง ทำให้มีการประดิษฐ์ตัวอักษรไฮราติก (Hieratic) ขึ้นในปี 1100 B.C. และพัฒนามาเป็นตัวอักษรเดโมติก (Demotic) ซึ่งมีจำนวนตัวอักษรเพียง 24 ตัวในปี 700 B.C.
7. การสร้างพีระมิดสัมพันธ์กับเรื่องใด
(1) การแพทย์
(2) ศาสนา
(3) คณิตศาสตร์
(4) ถูกทุกข้อ
ตอบ 2 ดูคำอธิบายข้อ 5. ประกอบ
8. ข้อใดถูกต้องที่สุด
(1) อารยธรรมอียิปต์โบราณมีอายุเก่าแก่ที่สุดของอารยธรรมมนุษย์
(2) อารยธรรมอียิปต์โบราณเจริญเติบโตมาจากการค้าทางทะเลเมดิเตอร์เรเนียน
(3) อียิปต์อุดมสมบูรณ์ด้วยแร่เหล็กซึ่งมีส่วนสำคัญในการสร้างชาติ
(4) อียิปต์สามารถรวมชาติได้ก่อนดินแดนอื่น
ตอบ 4 หน้า9,11,20 ชาวอียิปต์โบราณเป็นกลุ่มชนแรกที่นำการสร้างความมั่นคงทางการเมือง นั่นคือ ในสมัยราชวงศ์ ชาวอียิปต์สามารถรวมดินแดนเพื่อจัดตั้งชาติได้สำเร็จก่อนดินแดนอื่นและรักษาความเป็นชาติได้ยาวนานถึง 2,160 ปี
9. ข้อใดสัมพันธ์กับอารยธรรมเมโสโปเตเมีย
(1) เจริญมาจากพื้นที่ทะเลทราย
(2) การเข้ามาแหล่งทรัพยากรของหลายกลุ่มชน
(3) อารยธรรมที่มืพัฒนาการโดยกลุ่มคนชนชาติเดียว
(4) ข้อ 1 และ 2 ถูก
ตอบ 2 อารยธรรมเมโสโปเตเมียเป็นอารยธรรมที่เก่าแก่ที่สุดและเป็นหนึ่งในสองอารยธรรมเริ่มแรกของโลก ซึ่งลักษณะของอารยธรรมเมโสโปเตเมียมีดังนี้
1. เป็นอารยธรรมที่เกิดขึ้นบริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ำไทกริสและยูเฟรติสที่มีดินอุดมสมบูรณ์ ดังนั้นจึงมีประโยขน้ต่อการทำเกษตรกรรมเป็นอย่างยิ่ง
2. ประชากรในเมโสโปเตเมียเป็นกลุ่มชนหลายเชื้อชาติ จึงทำให้มีการทำสงครามแย่งชิงอำนาจกันอยู่ตลอดเวลา
3. ไม่มีภูเขาและทะเลทรายเป็นปราการทางธรรมชาติ จึงทำให้มีต่างชาติเข้ามารุกรานและตั้งอาณาจักรอยู่ตลอดเวลา
10. สุเมเรียนเป็นกล่มคนเชื้อชาติใด
(1) เซมิติก
(2) อาหรับ
(3) มองโกลอยด์
(4) ไม่มีข้อถูก
ตอบ 4 หน้า 21 – 22, 82 (เล่มเก่า) สุเมเรียนเป็นชนชาติแรกที่เข้ามาตั้งถิ่นฐานและวางรากฐานทางอารยธรรมในเมโสโปเตเมีย ทั้งนี้ยังไม่ทราบแน่ชัดว่าสุเมเรียนเป็นกลุ่มชนเชื้อชาติใดแต่มีการสันนิษฐานวาน่าจะเป็นกลุ่มชนที่อพยพจากเอเชียกลางแล้วเข้ามาตั้งมั่นในพื้นที่ทางตอนใต้ของเมโสโปเตเมียซึ่งเรียกว่า “ซูเมอร์” เมื่อประมาณ 5000 B.C. จากนั้นจึงรวมตัวกัน เป็นนครรัฐ (City–States) เช่น Uruk, Ur, Eridu ฯลฯ โดยแต่ละนครรัฐจะปกครองตนเอง มีอิสระไม่ขึ้นต่อกัน และมีการแย่งชิงความเป็นใหญ่ระหว่างกันอยู่บ่อยครั้ง