การสอบไล่ภาคฤดูร้อน ปีการศึกษา 2554
ข้อสอบกระบวนวิชา ANT 1013 มานุษยวิทยาเบื้องต้น
คำสั่ง ให้นักศึกษาเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียว (ข้อสอบมีทั้งหมด 120 ข้อ)
1. ลุ่มนํ้าใดเป็นแหล่งกำเนิดแห่งแรกของอารยธรรมล้านนา
(1) ลุ่มน้ำกก
(2) ลุ่มนํ้าปิง
(3) ลุ่มน้ำโขง
(4) ลุ่มน้ำชี
ตอบ 1 หน้า 2 ประวัติศาสตร์ล้านนาโบราณ ในยุคเริ่มก่อตั้งชุมชนเจ้านครได้กล่าวถึงความสำคัญ ของลุ่มแม่น้ำกกว่า เป็นแหล่งกำเนิดแห่งแรกของอารยธรรมล้านนาที่ผู้คนสามารถควบคุมนํ้า เพื่อการเกษตรแบบนาดำ จนสามารถผลิตอาหารได้มากเพียงพอที่จะส่งมอบให้ชนชั้นปกครอง ในรูปของการภาษีอากรได้ ซึ่งบ่งบอกถึงความเจริญรุ่งเรืองของอาณาจักรล้านนาว่า มีขึ้นตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 13 มาแล้ว
2. อาณาจักรล้านนากำเนิดขึ้นในพุทธศตวรรษที่เท่าใด
(1) 8
(2) 13
(3) 15
(4) 17
ตอบ 2 ดูคำอธิบายข้อ 1. ประกอบ
3. ตำนานใดที่เขียนเป็นภาษาบาลี
(1)จามเทวีวงศ์
(2)พื้นเมืองเชียงใหม่
(3)เมืองเงินยางเชียงแสน
(4)ถูกทั้งหมด
ตอบ 4 หน้า 2 ดร.อานันท์ กาญจนพันธุ์ นักมานุษยวิทยาแห่งมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้ศึกษา เรื่องราวเกี่ยวกับตำนานของไทยอย่างละเอียด และกล่าวว่าตำนานได้ให้ภาพความรู้ทาง ประวัติศาสตร์พื้นเมือง โดยเฉพาะอย่างยิ่งตำนานพระยาเจือง (มีขีวิตอยู่ในช่วง พ.ศ. 1625 – 1705) ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ตำนานเมืองเงินยางเชียงแสน และตำนานจามเทวีวงศ์ ที่เขียนเป็นภาษาบาลี และตำนานมูลศาสนาที่เขียนเป็นภาษาไทยเหนือ (ไทยยวน)
โดยตำนานเหล่านี้จะเขียนลงบนใบลานเรียกว่า คัมภีร์ใบลาน และสมุดข่อยเรียกว่า คัมภีร์สมุดข่อย
4. ในยุคใดที่ประเทศไทยได้นำเอาระเบียบวิธีการศึกษาเชิงมานุษยวิทยาของชาวตะวันตกมาใช้เป็นแนวทางการศึกษาเป็นครั้งแรก
(1) อู่ทอง (2) สุโขทัย (3) อยุธยา (4) รัตนโกสินทร์
ตอบ 4 หน้า 3 ในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ได้มีผลงานการศึกษาในเรื่ยงการดำรงชีวิตและขนบธรรมเนียม ประเพณีวัฒนธรรมทั้งของคนไทยและชนกลุ่มต่าง ๆ ในแถบสุวรรณภูมิเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง รวมทั้งมีการนำเอาระเบียบวิธีการศึกษาเชิงมานุษยวิทยาของชาวตะวันตกมาใช้เป็นแนวทาง ในการศึกษาเป็นครั้งแรกด้วย
5. ข้อใดที่เป็นพระราชนิพนธ์ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
(1) นิราศตะเลงพ่าย (2) นิราศลอนดอน
(3) พระราชนิพนธ์ไกลบ้าน (4) พระราชนิพนธ์จากบ้าน
ตอบ 3 หน้า 3-4 งานเขียนเรื่องราวของชนต่างชาติที่ได้รับความสนใจแพร่หลายที่สุด คือ พระราชนิพนธ์ไกลบ้านของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5)ซึ่งทรงนิพนธ์ขึ้นเมื่อครั้งเสด็จประพาสยุโรปในระหว่างปี พ.ศ. 2449 – 2450 โดยพระองค์ ทรงเขียนเป็นพระราชหัตถเลขาถึงสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าหญิงนิภานภดล (สมเด็จหญิงน้อย) จำนวน 43 ฉบับ ทั้งนี้ถือว่าเป็นผลงานที่มีคุณค่าอย่างยิ่ง และเป็นการเปิดโฉมหน้าของการศึกษาสาขามานุษยวิทยาของไทยโดยแท้
6. จากการศึกษาของ “ฮีโรโดตัส” กล่าวว่า ชนชาติใดที่ผู้ชายทำการทอผ้า
(1) โรมัน (2) อียิปต์ (3) จีน (4) อาหรับ
ตอบ 2. หน้า 4 ในช่วงปี 484 – 426 ก่อนคริสตกาล ฮีโรโดตัส (Herodotus) นักประวัติศาสตร์ชาวกรีก ได้ออกเดินทางไปยังประเทศอียิปต์ ปาเลสไตน์ บานิโลน แม็คคาโดเนีย และตราซ แล้วทำการจดบันทึกเรื่องราวของผู้คนที่ได้พบเห็น เช่น “…ในประเทศอียิปต์ ผู้หญิงจะเป็นผู้ทำการค้าขาย ในตลาด ในขณะที่ผู้ชายจะทอผ้าอยู่ที่บ้าน ผู้หญิงใช้หัวไหล่เพื่อแบกสิ่งของ ส่วนผู้ชายใช้ศีรษะ ลูกผู้ชายจะไม่ช่วยพ่อแม่ทำงานนอกจากลูกผู้หญิง…” ซึ่งจากผลงานเหล่านี้เองที่ทำให้ นักมานุษยวิทยาสังคมชาวอังกฤษได้ยกย่องเขาว่าเป็นนักมานุษยวิทยาคนแรกของโลก
7. ใครคือผู้ที่สนใจและได้เขียนเรื่องราวของคนจีนและอารยธรรมตะวันออก
(1) มาร์โคโปโล (2) อีโรโดตัส (3) ทาซิตัส (4) เมนเดล
ตอบ 1 หน้า 5 ในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 3 มาร์โคโปโล ผู้ซึ่งเคยรับราชการในสมัยกุบไลข่าน เป็นเวลานานถึง 17 ปี ได้เขียนเรื่องราวของคนจีนและอารยธรรมอันสูงส่งของชนในซีกโลก ตะวันออกเผยแพร่ในยุโรป ส่งผลให้ความเชื่อของชาวยุโรปที่ว่า ศูนย์กลางของอารยธรรม ของโลกมีอยู่เฉพาะในทวีปยุโรปนั้นค่อย ๆ ลดลง
8. นักมานุษยวิทยาสังคมอังกฤษได้ยกย่องให้ท่านใดเป็นนักมานุษยวิทยาคนแรกของโลก
(1)มาร์โคโปโล (2)ฮีโรโดตัส (3)ทาซิตัส (4)เมนเดล
ตอบ 2 ดูคำอธิบายข้อ 6. ประกอบ
9. ตำนานใดที่เขียนขึ้นเป็นภาษาไทยยวน
(1) พื้นเมืองเชียงรุ้ง (2) พื้นเมืองเชียงแสน (3) มูลศาสนา (4) จามเทวีวงศ์
ตอบ 3 ดูคำอธิบายข้อ 3. ประกอบ
10. ข้อใดที่เขียนขึ้นจากเค้าความจริง ไม่ใช่จากจินตนาการ
(1)นิทานท้องถิ่น (2)พงศาวดาร (3)สารคดี (4)ตำนาน
ตอบ 3 หน้า 10 พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525 ระบุว่า
1. ตำนาน คือ เรื่องราวที่แสดงกิจการอันมีมานานแล้วแต่ปางหลังหรือเรื่องราวนมนานที่เล่า สืบต่อกันมา
2. สารคดี คือ เรื่องที่เขียนขึ้นจากเค้าความจริง ไม่ใช่จากจินตนาการ
3. พงศาวดาร คือ เรื่องราวของเหตุการณ์เกี่ยวกับประเทศหรือพระมหากษัตริย์ผู้เป็นประมุข ของประเทศนั้น
4. นิทานท้องถิ่น คือ เรื่องที่เล่าจากปากต่อปากของชาวบ้าน
