การสอบซ่อมภาคฤดูร้อน  ปีการศึกษา  2547

ข้อสอบกระบวนวิชา  LAW 3002 กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าด้วยหุ้นส่วน

Advertisement

คำแนะนำ  ข้อสอบเป็นอัตนัยล้วน  มี  3  ข้อ

ข้อ  1  นายเดชกับนายอุดมตกลงเข้าหุ้นส่วนกันเพื่อซื้อที่ดินมาจัดสรรแบ่งขายเป็นแปลงๆ  นายเดชแต่ผู้เดียวไปทำสัญญาจะซื้อจะขายที่ดินจากนายแดงเพื่อนำมาจัดสรรขายตามวัตถุประสงค์ของห้างหุ้นส่วนสามัญไม่จดทะเบียน  แต่เมื่อถึงวันนัดโอนที่ดินนายเดชผิดนัดไม่ไปรับโอนที่ดิน  ดังนี้  นายแดงจะฟ้องนายเดชและนายอุดมร่วมกันให้ชำระราคาที่ดินที่เหลือและรับโอนที่ดินได้หรือไม่

ธงคำตอบ

มาตรา  1050  การใดๆอันผู้เป็นหุ้นส่วนคนใดคนหนึ่งได้จัดทำไปในทางที่เป็นธรรมดาการค้าขายของห้างหุ้นส่วนนั้น  ท่านว่าผู้เป็นหุ้นส่วนหมดทุกคนย่อมมีความผูกพันในการนั้นๆด้วย  และจะต้องรับผิดร่วมกันโดยไม่จำกัดจำนวนในการชำระหนี้  อันได้ก่อให้เกิดขึ้นเพราะจัดการไปเช่นนั้น

วินิจฉัย

การซื้อที่ดินของนายเดช  เพื่อจะนำมาจัดสรรขายถือว่าเป็นเรื่องที่เป็นธรรมดาการค้าขายของห้างหุ้นส่วนสามัญไม่จดทะเบียนตามมาตรา  1050  แม้นายเดชจะเป็นผู้ทำสัญญากับนายแดงแต่เพียงผู้เดียว  นายอุดมซึ่งเป็นหุ้นส่วนก็ต้องร่วมกันรับผิดกับนายเดชด้วย  เพราะหนี้ค่าที่ดินเป็นหนี้ที่เกิดขึ้นเนื่องจากการจัดการงานของห้างฯ  นายอุดมจึงต้องร่วมกันรับผิดกับนายเดช  นายแดงจึงฟ้องนายเดชและนายอุดม  ให้ชำระราคาที่ดินที่เหลือและรับโอนที่ดินได้

 

ข้อ  2  นายศรีเป็นหุ้นส่วนจำพวกจำกัดความรับผิด  แต่นายศรีได้ใช้ชื่อของตนเป็นชื่อห้างฯ  ต่อมานายศรีทราบว่าจะต้องรับผิดในหนี้ทั้งหลายของห้างฯ  เช่นเดียวกับผู้เป็นหุ้นส่วนจำพวกไม่จำกัดความรับผิด  นายศรีจึงโอนหุ้นของตนทั้งหมดให้นายศักดิ์  ซึ่งเป็นบุคคลภายนอก  โดยนายศักดิ์ก็ทราบเรื่องดังกล่าวดี  แต่ก็ยอมรับการโอน  เพราะเสียค่าตอบแทนเล็กน้อย  และได้ใช้การจดทะเบียนเปลี่ยนตัวผู้เป็นหุ้นส่วนจากเดิมนายศรีเป็นนายศักดิ์  ดังนี้ถามว่า  หนี้สินต่างๆของห้างที่เกิดขึ้นก่อนที่นายศรีจะโอนหุ้นให้นายศักดิ์เจ้าหนี้ของห้างฯ  จะฟ้องนายศักดิ์ให้รับผิดโดยไม่จำกัดจำนวนได้หรือไม่

ธงคำตอบ

มาตรา  1082  ถ้าผู้เป็นหุ้นส่วนจำพวกจำกัดความรับผิดคนใดยินยอมโดยแสดงออกชัดหรือโดยปริยายให้ใช้ชื่อของตนระคนเป็นชื่อห้างไซร้  ท่านว่าผู้เป็นหุ้นส่วนคนนั้นจะต้องรับผิดต่อบุคคลภายนอกเสมือนดังว่าเป็นหุ้นส่วนจำพวกไม่จำกัดความรับผิดฉะนั้น

มาตรา  1095  วรรคแรก  ตราบใดห้างหุ้นส่วนจำกัดยังมิได้เลิกกัน  ตราบนั้นเจ้าหนี้ของห้างย่อมไม่มีสิทธิจะฟ้องร้องผู้เป็นหุ้นส่วนจำพวกจำกัดความรับผิดได้

วินิจฉัย

เจ้าหนี้จะฟ้องนายศักดิ์ให้รับผิดโดยไม่จำกัดจำนวนไม่ได้  เพราะนายศักดิเป็นหุ้นส่วนจำพวกจำกัดความรับผิดและมิได้นำชื่อของตนไปใช้เป็นชื่อห้างแต่ประการใด  ตามมาตรา  1082  แม้นายศักดิ์จะทราบเรื่องของนายศรีดี  แต่หนี้สินของห้างฯ  ที่นายศรีต้องรับผิดก็ไม่ได้โอนมาให้นายศักดิ์ต้องรับผิดโดยไม่จำกัดจำนวน  นายศักดิ์จึงรับผิดในฐานเป็นหุ้นส่วนจำพวกจำกัดความรับผิดเท่านั้น  แต่เจ้าหนี้ของห้างจะฟ้องนายศักดิ์ให้รับผิดได้ก็ต่อเมื่อห้างหุ้นส่วนจำกัดเลิกกันแล้ว  ตามมาตรา  1095  วรรคแรก

สรุป  หนี้สินต่างๆ  ของห้างที่เกิดขึ้นก่อนที่นายศรีจะโอนหุ้นให้นายศักดิ์  เจ้าหนี้ของห้างฯ  จะฟ้องนายศักดิ์ให้รับผิดโดยไม่จำกัดจำนวนไม่ได้

 

ข้อ  3  บริษัท  นพคุณ  จำกัด  ได้มีมติพิเศษ  ซึ่งได้มีการประชุมครั้งที่สองเมื่อวันที่  15  สิงหาคม  2548ให้เพิ่มทุนอีก  10  ล้านบาท  ด้วยการออกหุ้นใหม่อีก  100,000  หุ้น  มูลค่าเท่าเดิมคือ  หุ้นละ  100  บาท  โดยจะขายให้แก่ผู้ถือหุ้นที่ได้สั่งจองหุ้นใหม่ภายในวันที่  31 สิงหาคม  2548  ในราคาหุ้นละ  80  บาท  ดังนี้ให้ท่านวินิจฉัยว่า  มติดังกล่าว  ขัดต่อกฎหมายในเรื่องการขายหุ้นหรือไม่ 

ธงคำตอบ

มาตรา  1105  วรรคแรก  อันหุ้นนั้น  ท่านห้ามมิให้ออกโดยราคาต่ำไปกว่ามูลค่าของหุ้นที่ตั้งไว้

วินิจฉัย

มติดังกล่าวขัดต่อบทบัญญัติมาตรา  1105  วรรคแรก  เนื่องจากเป็นการขายหุ้นต่ำกว่ามูลค่าหุ้นที่ตั้งไว้  ซึ่งทำไม่ได้เลย  ดังนั้นเมื่อหุ้นของบริษัทที่จดทะเบียนไว้มีมูลค่าหุ้นละ  100  บาท  บริษัทก็ต้องจำหน่ายเพื่อค่าตอบแทนมีค่าไม่ต่ำกว่าหุ้นละ  100  บาท  (ทั้งนี้บทบัญญัติมาตรา  1105  นี้  เป็นบทบังคับเด็ดขาดไม่มีทางที่จะเปลี่ยนแปลงแก้ไขได้  นายทะเบียนที่รับจดทะเบียนก็ไม่มีอำนาจที่จะอนุญาตให้เป็นพิเศษ  เพราะเกี่ยวกับส่วนได้เสียของประชาชนทั้งมวลที่ทำการค้าขายเกี่ยวข้องกับบริษัท)

สรุป  มติดังกล่าวขัดต่อกฎหมายในเรื่องการขายหุ้น

Advertisement