การสอบไล่ภาคฤดูร้อน  ปีการศึกษา  2549

ข้อสอบกระบวนวิชา  LAW 3002 กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าด้วยหุ้นส่วน

Advertisement

คำแนะนำ  ข้อสอบเป็นอัตนัยล้วน  มี  3  ข้อ

ข้อ  1  นายโชค  นายทวี  และนายทรัพย์  ได้เข้าหุ้นกันตั้งห้างหุ้นส่วนสามัญไม่จดทะเบียน  ชื่อห้างหุ้นส่วนโชคทวีทรัพย์  วัตถุประสงค์ของห้างคือ  ขายรถจักรยานยนต์  โดยตกลงกันให้นายโชคเป็นหุ้นส่วนผู้จัดการ  กิจการดำเนินมาได้ประมาณ  2  ปี  นายทรัพย์ก็ได้ถึงแก่กรรมเมื่อวันที่  11  กรกฎาคม  2548  นายโชคและนายทวีก็ยังคงดำเนินกิจการค้าต่อไปโดยใช้ชื่อเดิม  ต่อมานายโชคได้สั่งซื้อรถจักรยานยนต์จากบริษัท  สยามยานยนต์  จำกัด  มาจำหน่ายเป็นหนี้ค่ารถจักรยานยนต์  จำนวนเงิน  500,000  บาท  เมื่อหนี้ถึงกำหนดชำระ  นายโชคและนายทวีไม่มีเงินชำระหนี้  ดังนี้  หากบริษัท  สยามยานยนต์เห็นว่า  ห้างหุ้นส่วนฯ  ยังใช้ชื่อนายทรัพย์เป็นชื่อห้างอยู่จึงฟ้องกองมรดกของนายทรัพย์ให้รับผิดชอบ  ดังนี้  ให้ท่านวินิจฉัยว่ากองมรดกของนายทรัพย์ต้องรับผิดชอบในหนี้ดังกล่าวหรือไม่

ธงคำตอบ

มาตรา  1054  วรรคสอง  ถ้าผู้เป็นหุ้นส่วนคนหนึ่งคนใดตายไปแล้ว  และห้างหุ้นส่วนนั้นยังคงค้าต่อไปในชื่อเดิมของห้าง  ท่านว่าเหตุเพียงที่คงใช้ชื่อเดิมนั้นก็ดี  หรือใช้ชื่อของหุ้นส่วนผู้ตายควบอยู่ด้วยก็ดีหาทำให้ความรับผิดมีแก่กองทรัพย์มรดกของผู้ตายเพื่อหนี้ใดๆ  อันห้างหุ้นส่วนได้ก่อให้เกิดขึ้นภายหลังมรณะนั้นไม่

วินิจฉัย

กองมรดกของนายทรัพย์ไม่ต้องรับผิดชอบ  แม้ว่าห้างหุ้นส่วนฯ  ยังใช้ชื่อนายทรัพย์เป็นชื่อห้างอยู่  เพราะเป็นหนี้ที่เกิดขึ้นหลังจากที่นายทรัพย์ได้ถึงแก่กรรมแล้ว  ตามมาตรา  1054  วรรคสอง

 

ข้อ  2  ห้างหุ้นส่วนจำกัด  เชิดชัยบริการ  มีวัตถุประสงค์ประกอบกิจการรับขนส่งและคนโดยสาร  มีนายเชิดเป็นหุ้นส่วนจำพวกไม่จำกัดความรับผิด  และเป็นหุ้นส่วนผู้จัดการ  นายชัยเป็นหุ้นส่วนจำพวกจำกัดความรับผิด  ห้างหุ้นส่วนจำกัดนี้ได้จดทะเบียนถูกต้องเรียบร้อยแล้วระหว่างดำเนินกิจการ  นายเชิดได้สั่งซื้อรถยนต์บรรทุกมาใช้ในกิจการงานของห้างฯ  จากบริษัท  ตรีทอง  จำกัด  และยังมิได้ชำระราคา  ต่อมาห้างหุ้นส่วนจำกัดผิดนัดชำระหนี้  ส่วนนายชัยต้องการประกอบกิจการขนส่งสินค้าและคนโดยสารเช่นเดียวกับกิจการห้างหุ้นส่วนจำกัด  แต่นายเชิดไม่ยอมให้ทำ  เพราะเห็นว่าเป็นการแข่งขันกับกิจการของห้างหุ้นส่วนฯ  ดังนี้  ให้ท่านวินิจฉัยว่า

 1       นายชัยจะประกอบกิจการแข่งขันกับกิจการของห้างหุ้นส่วนจำกัดได้หรือไม่

2       เมื่อห้างหุ้นส่วนจำกัดยังมิได้เลิกกัน  เจ้าหนี้ของห้างฯ  จะฟ้องนายชัยให้รับผิดในหนี้สินของห้างฯ  ได้หรือไม่

ธงคำตอบ

มาตรา  1082  ถ้าผู้เป็นหุ้นส่วนจำพวกจำกัดความรับผิดคนใดยินยอมโดยแสดงออกชัดหรือโดยปริยายให้ใช้ชื่อของตนระคนเป็นชื่อห้างไซร้  ท่านว่าผู้เป็นหุ้นส่วนคนนั้นจะต้องรับผิดต่อบุคคลภายนอกเสมือนดังว่าเป็นหุ้นส่วนจำพวกไม่จำกัดความรับผิดฉะนั้น

แต่ในระหว่างผู้เป็นหุ้นส่วนกันเองนั้น  ความรับผิดของผู้เป็นหุ้นส่วนเช่นนั้น  ท่านให้คงบังคับตามสัญญาหุ้นส่วน

มาตรา  1090  ผู้เป็นหุ้นส่วนจำพวกจำกัดความรับผิดจะประกอบการค้าขายอย่างใดๆ  เพื่อประโยชน์ตนหรือเพื่อประโยชน์บุคคลภายนอกก็ได้ แม้ว่าการงานเช่นนั้นจะมีสภาพเป็นอย่างเดียวกันกับการค้าขายของห้างหุ้นส่วนก็ไม่ห้าม

วินิจฉัย

1       นายชัยเป็นหุ้นส่วนจำพวกจำกัดความรับผิด  จึงประกอบกิจการแข่งขันกับกิจการของห้างฯได้ตามมาตรา  1090

2       นายชัยต้องรับผิดเนื่องจากได้ใช้ชื่อของตนระคนเป็นชื่อห้างฯ  ตามมาตรา  1082  เจ้าหนี้ฟ้องนายชัยได้โดยไม่ต้องรอให้ห้างฯเลิก

 

ข้อ  3  นายเอกได้ทำหนังสือโอนหุ้นชนิดระบุชื่อของตนให้นายโทโดยมิได้แถลงหมายเลขหุ้น  และไม่มีพยานลงลายมือชื่อรับรอง  แต่นายโทก็ได้นำหนังสือโอนหุ้นไปที่บริษัทให้กรรมการแก้ไขชื่อในสมุดทะเบียนผู้ถือหุ้นเป็นชื่อนายโทเรียบร้อยแล้ว  ดังนี้  หากพบว่า  นายเอกยังค้างชำระเงินค่าหุ้นอยู่อีก  5  แสนบาท  บริษัทจำกัดจึงเรียกให้นายเอกรับผิด  แต่นายเอกได้ต่อสู้ว่าได้มีการจดแจ้งการโอนโดยใส่ชื่อผู้รับโอนในสมุดทะเบียนผู้ถือหุ้นแล้ว  นายเอกจึงไม่ต้องรับผิดในเงินค่าหุ้นที่ค้างชำระ  ดังนี้  ให้ท่านวินิจฉัยว่า  ข้อต่อสู้ของนายเอกรับฟังได้หรือไม่

ธงคำตอบ

มาตรา  1129  อันว่าหุ้นนั้นย่อมโอนกันได้โดยมิต้องได้รับความยินยอมของบริษัท  เว้นแต่เมื่อเป็นหุ้นชนิดระบุชื่อลงในใบหุ้น  ซึ่งมีข้อบังคับของบริษัทกำหนดไว้เป็นอย่างอื่น

การโอนหุ้นชนิดระบุชื่อลงในใบหุ้นนั้น  ถ้ามิได้ทำเป็นหนังสือและลงลายมือชื่อของผู้โอนกับผู้รับโอน  มีพยานคนหนึ่งเป็นอย่างน้อยลงชื่อรับรองลายมือนั้นๆด้วยแล้ว  ท่านว่าเป็นโมฆะ  อนึ่งตราสารอันนั้นต้องแถลงเลขหมายของหุ้นซึ่งโอนกันนั้นด้วย

การโอนเช่นนี้จะนำมาใช้แก่บริษัท  หรือบุคคลภายนอกไม่ได้  จนกว่าจะได้จดแจ้งการโอนทั้งชื่อและสำนักของผู้รับโอนนั้นลงในทะเบียนผู้ถือหุ้น

วินิจฉัย

การโอนหุ้นชนิดระบุชื่อโดยไม่ได้แถลงหมายเลขหุ้น  และไม่มีพยานรับรองลายมือชื่อการโอนจึงเป็นโมฆะตามมาตรา  1129  วรรคสอง  หุ้นจึงยังเป็นของผู้โอนอยู่  จึงถือว่านายเอกยังเป็นเจ้าของหุ้นนั้น  แม้จะแก้ไขชื่อเป็นชื่อของนายโทแล้ว  นายโทก็ยังมิใช่เจ้าของหุ้น  บริษัทจึงเรียกเก็บเงินค่าหุ้นที่ค้างชำระจากนายเอกได้

Advertisement