การสอบไล่ภาคฤดูร้อน  ปีการศึกษา  2548

ข้อสอบกระบวนวิชา  LW  203  กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าด้วยนิติกรรมและสัญญา

Advertisement

คำแนะนำ  ข้อสอบเป็นอัตนัยล้วนมี  4  ข้อ

ข้อ  1  นายกิ่งอยู่ที่กรุงเทพฯ  ได้ส่งจดหมายทางไปรษณีย์เสนอขายบ้านของตน  1  หลัง  ราคา  2  ล้านบาท  ไปยังนายก้านซึ่งอยู่ที่จังหวัดแพร่  เมื่อวันที่  1  พฤษภาคม  2549  หลังจากส่งจดหมายไปแล้วนายกิ่งได้ประสบอุบัติเหตุถึงแก่ความตายในวันที่  2  พฤษภาคม  2549  นายก้านได้รับจดหมายเสนอขายบ้านของนายกิ่งในวันที่  3  พฤษภาคม  2549  

พอวันที่  5  พฤษภาคม  2549  นายก้านได้ตอบตกลงซื้อบ้านไปยังนายกิ่ง  วันที่  6  พฤษภาคม  2549  นายก้านได้ทราบข่าวการตายของนายกิ่ง  วันที่  7  พฤษภาคม  2549  ทายาทของนายกิ่งได้รับจดหมายตอบตกลงซื้อบ้านของนายก้าน  ดังนี้อยากทราบว่า

(1) การแสดงเจตนาเสนอขายบ้านของนายกิ่งมีผลในกฎหมายประการใด  เพราะเหตุใด

(2) สัญญาซื้อขายบ้านระหว่างทายาทของนายกิ่งกับนายก้านเกิดขึ้นหรือไม่  เพราะเหตุใด

ธงคำตอบ

มาตรา  169  วรรคสอง  การแสดงเจตนาที่ได้ส่งออกไปแล้วย่อมไม่เสื่อมเสียไป  แม้ภายหลังการแสดงเจตนานั้นผู้แสดงเจตนาจะถึงแก่ความตาย

มาตรา  360  บทบัญญัติแห่งมาตรา  169  วรรคสองนั้น  ท่านมิให้ใช้บังคับ  ถ้าหากว่า…ก่อนจะสนองรับนั้น  คู่กรณีอีกฝ่ายหนึ่งได้รู้อยู่แล้วว่า  ผู้เสนอตาย

วินิจฉัย

(ก)  นายกิ่งได้แสดงเจตนาโดยส่งจดหมายเสนอขายบ้าน  1  หลัง  ราคา  2  ล้านบาทให้แก่นายก้าน  เมื่อนายกิ่งได้ส่งจดหมายซึ่งเป็นการแสดงเจตนาไปแล้ว  ถึงแม้หลังจากนั้นนายกิ่งได้ถึงแก่ความตาย  การแสดงเจตนาขายบ้านของนายกิ่งก็ยังมีผลสมบูรณ์ไม่เสื่อมเสียไป  ตามมาตรา  169  วรรคสอง

(ข)  นายก้านได้รับจดหมายเสนอขายบ้านของนายกิ่งในวันที่  3  พฤษภาคม  2549  จึงได้ตอบตกลงซื้อบ้านไปยังนายกิ่งในวันที่  5  พฤษภาคม  โดยไม่ทราบข่าวการตายของนายกิ่ง  สัญญาซื้อขายบ้านระหว่างทายาทของนายกิ่งกับนายก้านจึงเกิดขึ้น  เพราะนายก้านมาทราบข่าวการตายของนายกิ่งในวันที่  6  พฤษภาคม  2549  หลังจากได้ตอบจดหมายตกลงซื้อไปแล้ว  กรณีนี้จึงไม่เข้าหลักเกณฑ์ตาม  มาตรา  360

ข้อ  2  นายแดงเป็นหนี้เงินกู้นายดำจำนวน  
200,000  บาท  เมื่อหนี้ถึงกำหนดชำระ  นายแดงก็ไม่นำเงินไปชำระ  นายดำได้ทวงถามให้ชำระหลายครั้ง  นายแดงก็ยังผิดนัดชำระหนี้ตลอดมา  นายดำจึงขู่นายแดงว่าถ้าไม่หาทรัพย์มาเป็นหลักประกันจะฟ้องเรียกเงินกู้ต่อศาล  นายแดงกลัวถูกฟ้องจึงได้นำสร้อยคอทองคำหนักหนึ่งบาทมาให้นายดำยึดไว้เป็นหลักประกัน  กรณีนี้นายแดงอ้างว่าการที่ตนนำสร้อยคอทองคำมาให้นายดำยึดไว้เป็นเพราะการข่มขู่ของนายดำจึงตกเป็นโมฆียะ  ดังนี้อยากทราบว่า  ข้ออ้างของนายแดงฟังขึ้นหรือไม่  เพราเหตุใด
ธงคำตอบมาตรา  165  การขู่ว่าจะใช้สิทธิตามปกตินิยม  ไม่ถือว่าเป็นการข่มขู่วินิจฉัยนายแดงเป็นหนี้เงินกู้นายดำ  จำนวน  200,000  บาท  เมื่อหนี้ถึงกำหนดนายแดงไม่นำเงินไปชำระ  นายดำจึงขู่นายแดงว่าถ้าไม่หาทรัพย์มาเป็นหลักประกันจะฟ้องเรียกเงินกู้ต่อศาล  นายแดงกลัวถูกฟ้องจึงได้นำสร้อยคอทองคำหนักหนึ่งบาทมาให้นายดำยึดไว้เป็นหลักประกัน  เช่นนี้นายแดงจะอ้างว่าการที่ตนนำสร้อยคอทองคำมาให้นายดำยึดไว้เป็นเพราะการข่มขู่ของนายดำจึงตกเป็นโมฆียะหาได้ไม่  เพราะนายดำมีสิทธิโดยชอบด้วยกฎหมาย ที่จะฟ้องนายแดงต่อศาลได้อยู่แล้ว  เป็นการใช้สิทธิตามปกตินิยม  ไม่ถือว่าเป็นการข่มขู่สรุป  ข้ออ้างของนายแดงฟังไม่ขึ้น

 

ข้อ  3  นายเอกได้ยืมรถยนต์จากนายโท  1  คัน  เมื่อวันที่  10  เมษายน  2549  โดยจะไปทำธุระที่จังหวัดเชียงใหม่กำหนดระยะเวลา 1  เดือนแล้วจะนำมาคืน  ปรากฏว่านายเอกทำธุระไม่เสร็จเมื่อถึงวันครบกำหนดจึงขอขยายระยะเวลาออกไปอีก  7  วัน  โดยมิได้มีการกำหนดวันเริ่มต้นแห่งระยะเวลาที่ขยายออกไป  นายโทตกลงยินยอมให้ขยายได้  ดังนี้อยากทราบว่า

(ก)  กำหนดระยะเวลา  1  เดือน ที่นายเอกจะต้องนำรถยนต์มาคืนให้แก่นายโท  จะครบกำหนดเมื่อใด  จงอธิบาย

(ข)  ระยะเวลาที่ขยายออกไปอีก  7  วัน  จะตรงกับวันใด  จงอธิบายธงคำตอบ

มาตรา  193/3  วรรคสอง  ถ้ากำหนดระยะเวลาเป็น…เดือน…มิให้นับวันแรกแห่งระยะเวลานั้นรวมเข้าด้วยกัน…

มาตรา  193/5  วรรคสอง  ถ้าระยะเวลามิได้กำหนดนับแต่วันต้นแห่ง…เดือน…ระยะเวลา  ย่อมสิ้นสุดลงในวันก่อนหน้าจะถึงวันแห่ง…เดือน…สุดท้ายอันเป็นวันตรงกับวันเริ่มระยะเวลานั้น…

มาตรา  193/7  ถ้ามีการขยายระยะเวลาออกไปโดยมิได้มีการกำหนดวันเริ่มต้นแห่งระยะ เวลาที่ขยายออกไปให้นับวันที่ต่อจากวันสุดท้ายของระยะเวลาเดิมเป็นวันเริ่ม ต้น

วินิจฉัย

(ก)  นายเอกได้ยืมรถยนต์จากนายโท  1  คัน  เมื่อวันที่  10  เมษายน  2549  มีกำหนดระยะเวลา  1  เดือน  การเริ่มต้นนับระยะเวลามิให้นับวันแรกแห่งระยะเวลานั้นรวมเข้าด้วยกัน  ให้เริ่มนับหนึ่งในวันรุ่งขึ้นคือวันที่  11  เมษายน  2549  ซึ่งวันที่  11  เมษายน  2549  มิใช่วันต้นแห่งเดือน  ดังนั้นระยะเวลา  1  เดือน  ย่อมสิ้นสุดลงในวันก่อนหน้าจะถึงวันแห่งเดือนสุดท้ายอันเป็นวันตรงกับวันเริ่มคือวันที่  10  พฤษภาคม  2549 

ดังนั้น นายเอกจะต้องนำรถยนต์มาคืนให้แก่นายโท  ในวันที่  10  พฤษภาคม  2549

(ข)  เมื่อนายเอกต้องนำรถยนต์มาคืนให้แก่นายโทในวันที่  10  พฤษภาคม  2549  แต่นายเอกได้ขอขยายระยะเวลาออกไปอีก  7  วัน  โดยมิได้มีการกำหนดวันเริ่มต้นแห่งระยะเวลาที่ขยายออกไป  ระยะเวลาที่ขยายออกไปจึงต้องเริ่มนับวันที่ต่อจากวันสุดท้ายของระยะเวลาเดิมเป็นวันเริ่มต้น  คือวันที่  11  พฤษภาคม  2549  ระยะเวลา  7  วันจึงสิ้นสุดลงในวันที่  17  พฤษภาคม  2549

ดังนั้นระยะเวลาที่ขยายออกไปอีก  7  วัน  จะตรงกับวันที่  17  พฤษภาคม  2549

 


ข้อ  4  ในวันที่  1  พฤษภาคม  2549  นายอาทิตย์ได้ทำสัญญาจะซื้อจะขายม้าชื่อแก้ววิเศษจากนายพุธ  1  ตัว  ราคา  3  แสนบาท  โดยมีเงื่อนไขบังคับก่อนว่านายพุธจะส่งมอบม้า แก้ววิเศษให้แก่นายอาทิตย์พร้อมทั้งขอรับชำระเงินทั้งหมดต่อเมื่อนายอาทิตย์ ถูกสลากกินแบ่งรัฐบาล  รางวัลที่  2  ในงวดวันที่  16  พฤษภาคม  2549  ต่อมาวันที่  13  พฤษภาคม  2549  ได้เกิดฝนตกหนักฟ้าจึงผ่าคอกม้าของนายพุธ  เป็นเหตุให้ม้าชื่อแก้ววิเศษโดนฟ้าผ่าถึงแก่ความตาย  ดังนี้  อยากทราบว่า  นายอาทิตย์จะต้องชำระเงินจำนวน  3  แสนบาท  ให้แก่นายพุธหรือไม่  เพราะเหตุใด

ธงคำตอบ

มาตรา  371  วรรคแรก  บทบัญญัติที่กล่าวมาในมาตราก่อนนั้น  ท่าน มิให้ใช้บังคับถ้าเป็นสัญญาต่างตอบแทนที่มีเงื่อนไขบังคับก่อนและทรัพย์อัน เป็นวัตถุแห่งสัญญานั้นสูญหายหรือทำลายลงในระหว่างที่เงื่อนไขยังไม่สำเร็จ

วินิจฉัย

ในวันที่  1  พฤษภาคม  2549  นายอาทิตย์ได้ทำสัญญาจะซื้อจะขายม้าชื้อแก้ววิเศษจากนายพุธ  1  ตัว  ราคา  3  แสนบาท  โดยมีเงื่อนไขบังคับก่อนว่านายพุธจะส่งมอบม้าให้แก่นายอาทิตย์พร้อมทั้งขอรับเงินทั้งหมด  ต่อเมื่อนายอาทิตย์ถูกสลากกินแบ่งรัฐบาลรางวัลที่  2  ปรากฏว่าวันที่  13  พฤษภาคม  2549  ฟ้าผ่าม้าแก้ววิเศษถึงแก่ความตาย  ม้าซึ่งเป็นทรัพย์อันเป็นวัตถุแห่งสัญญาได้สูญหรือทำลายไปในระหว่างที่เงื่อนไขยังไม่สำเร็จจึงมิให้นำมาตรา  370  มาใช้บังคับตาม  มาตรา  371  แม้สัญญาซื้อขายม้าแก้ววิเศษจะเป็นทรัพย์เฉพาะสิ่ง  แต่ถ้าเป็นสัญญาต่างตอบแทนที่มีเงื่อนไขบังคับก่อนและทรัพย์นั้นได้สูญหรือทำลายไปในระหว่างที่เงื่อนไขยังไม่สำเร็จ  กรรมสิทธิ์ในทรัพย์นั้นย่อมเป็นของผู้ขายคือนายพุธ  ความเสียหายจึงตกเป็นพับแก่นายพุธ  นายพุธจะเรียกให้นายอาทิตย์ชำระเงินค่าม้าแก้ววิเศษไม่ได้

สรุป  นายอาทิตย์จึงไม่ต้องชำระเงินค่าม้าให้แก่นายพุธแต่อย่างใด

Advertisement